Niet iedereen die onderneemt, is een ondernemer voor de inkomstenbelasting. Zo valt ondernemerschap in de hobby of familiaire sfeer niet onder ondernemerschap voor de inkomstenbelasting. Dit heeft alles te maken met onder andere de winst, de zelfstandigheid van de onderneming en de tijdsinvestering. Let wel op: ondanks dat je wellicht voor de inkomstenbelasting geen ondernemer bent, zou het wel zo kunnen zijn dat je ondernemer bent voor de btw.
De belastingdienst biedt de mogelijkheid tot het doen van een online OndernemersCheck, op deze manier kun je door middel van vijf vragen ontdekken of je ondernemer bent voor de inkomstenbelasting. Klik hier om naar de OndernemersCheck te gaan.
1. Voldoet u aan het urencriterium?
Een van de belangrijkste voorwaarden is het urencriterium. Als IB-ondernemer is het namelijk mogelijk om in aanmerking te komen voor bepaalde ondernemersaftrek regelingen, zoals startersaftrek, zelfstandigenaftrek en meewerkaftrek. Bovendien is het mogelijk om – dit jaar voor het laatst – geld apart te zetten voor de oudedagsreserve.
Om aan het urencriterium te voldoen, is het van belang dat u in 2022 minimaal 1.225 uren aan uw onderneming besteed heeft. Dit hoeven niet enkel de uren te zijn die u aan klanten besteed heeft, maar ook de tijd die u besteed heeft aan de bedrijfsvoering (zoals websitebeheer, communicatie en marketing). Ook wanneer u later in het jaar gestart bent met uw bedrijf, is het van belang dat u aan dit criterium voldoet.
2. Profiteer van de zelfstandigen- of startersaftrek
Wanneer u ondernemer bent voor de inkomstenbelasting én voldoet aan het urencriterium heeft u recht op de zelfstandigenaftrek. De hoogte van de zelfstandigenaftrek verschilt per jaar, gezien factoren als het bereiken van de AOW gerechtige leeftijd of een verhoging in combinatie met een startersaftrek.
Zelfstandigenaftrek
In 2022 bedraagt de zelfstandigenaftrek € 6.310, met een maximaal tarief voor aftrek van 40%. Wanneer uw winst te laag is om deze aftrek in te zetten, dan kunt u dit bedrag aan niet-gerealiseerde zelfstandigen aftrek verrekenen in de komende 9 jaar.
Startersaftrek
Indien u in of meer van de vijf voorafgaande kalenderjaren geen ondernemer was én niet meer dan twee keer de zelfstandigenaftrek toepaste in deze periode, heeft u recht op een startersaftrek. De zelfstandigenaftrek wordt dan verhoogd met € 2.123.
Toekomst zelfstandigenaftrek
In de komende jaren zal het kabinet de zelfstandigenaftrek verder afbouwen. In het belastingplan van 2023 staat dat de zelfstandigenaftrek vanaf 2023 verder terug gebracht wordt tot € 1.200 in 2030. Er wordt tevens ook gesproken om het versneld af te bouwen in de komende jaren. Met deze verandering wil het kabinet de arbeidsmarkt meer in balans brengen, aangezien door het verlagen van de zelfstandigenaftrek er kleinere belastingverschillen tussen werknemers en zelfstandigen ontstaat.
3. Denk na over de afwikkeling van de fiscale oudedagsreserve
De fiscale oudedagsreserve komt ten einde. Dat betekent dat u dit jaar voor de laatste keer in de gelegenheid bent een deel van de winst als oudedagsreserve apart te zetten. In 2022 is de oudedagsreserve 9,44% van de winst, met een maximum van € 9.632. De reservering zorgt voor uitstel van belastingheffing over dat deel van de winst, waardoor het op korte termijn een belastingvoordeel oplevert. Wanneer de reserve vrij valt, behoort de afname tot uw winst. Dan betaalt u de verschuldigde belasting. Het is daarom van groot belang dat u uzelf hier goed over laat adviseren.
Vanaf 2023 kunt u geen oudedagsreserve meer opbouwen
Vanaf 1 januari 2023 stopt de mogelijkheid tot het opbouwen van de oudedagsreserve. Tot en met 31 december 2022 kan de opgebouwde reserve volgens de huidige regels worden afgewikkeld. Op het moment dat de oudedagsreserve vrijkomt, kunt u twee dingen doen:
- Belasting betalen over de vrijgekomen oudedagsreserve.
- De vrijgekomen oudedagsreserve omzetten in een lijfrente product.
4. Maak gebruik van de mkb-winstvrijstelling
De mkb-winstvrijstelling is een aftrekpost op uw winst. Door gebruik te maken van de vrijstelling wordt uw fiscale winst verlaagd, zodat u minder belasting hoeft te betalen. De vrijstelling bedraagt 14% van de winst, na vermindering met de ondernemersaftrek. Indien uw onderneming verliest lijdt, zorgt de mkb-winstvrijstelling voor een verkleining van het fiscale verlies. In dat geval is de vrijstelling nadelig voor u als ondernemer.
De aftrek van de mkb-winstvrijstelling is echter beperkt. Dat betekent dat het maximale tarief voor aftrek in 2022 40% is. In 2021 was dit 43% en in 2020 46%.
5. Verlies uit onderneming? Verreken dit.
Indien er sprake is van verlies uit uw onderneming, ziet de belastingdienst dit als verlies uit werk en woning (box 1). Om de hoogte van het verlies vast te stellen, moet u het verlies uit de onderneming verrekenen met andere inkomens uit box 1 uit hetzelfde boekjaar, zoals ontvangen loon of lijfrente-uitkeringen. Wanneer bijvoorbeeld uw ondernemersverlies in 2022 € 20.000 bedraagt, waarbij u € 15.000 aan loon ontvangen heeft, is er sprake van een verlies uit werk en woning van € 5.000
Verrekenen van verlies
Het is niet mogelijk om verliezen uit box 1 werk en woning te verrekenen met positieve resultaten in box 2 Aanmerkelijk belang en box 3 sparen en beleggen. Van het verlies wordt maximaal 80% verrekend. Het verlies wordt verrekend door:
- Allereerst middels carry back, waarbij het verlies uit box 1 verrekend wordt met positieve box 1-inkomsten uit de drie voorafgaande jaren.
- Vervolgens middels carry forward, waarbij het verlies uit box 1 verrekend wordt met positieve box 1-inkomsten uit de negen volgende jaren.
Verliezen die niet middels carry back of carry forward kunnen worden verrekend, verdampen. Deze kunnen niet worden verrekend.
6. Is er sprake van wisselende jaarinkomens? Pas middeling toe.
Het zou kunnen zijn dat u sterk wisselende jaarinkomens hebt in 3 jaar, waardoor u in aanmerking zou kunnen komen voor een teruggaaf van belasting door middeling. Dit kan voordelig voor u uitpakken wanneer de belasting over het gemiddelde van 3 jaar lager is dan de belasting over de 3 losse jaarinkomens. Doormiddel van een tool van de belastingdienst kunt u in 5 stappen berekenen of u in aanmerking komt voor een belastingteruggaaf.
Het is echter wel van belang dat het verschil meer is dan het drempelbedrag van € 545. Indien u volgens uw berekening recht heeft op belastingteruggave, kunt u een verzoek tot bemiddeling indienen.
Let op: Per 1 januari 2023 is de middelingsregeling vervallen. Het laatste tijdvak waarover u kunt middelen is 2022, 2023 en 2024.
